“Phàm sở hữu tướng, giai thị hư vọng” là một câu nói trong Phật giáo, có nghĩa là hễ cái gì có hình thức, có tướng, đều là huyễn hoá, không thật sự. Để hiểu rõ hơn, chúng ta cần phân biệt hai khái niệm “hữu tướng” và “hư vọng”.
“Hữu Tướng” có hai nghĩa:
- Tướng tự nhiên, khách quan, độc lập với nhận thức chủ quan, đó là thực tướng của mọi sự vật. Ví dụ, một quả táo có màu đỏ, hình dạng tròn, vị ngọt là những đặc điểm khách quan của quả táo.
- Tướng do khái niệm định dạng hoặc định nghĩa một cách chủ quan, đó là giả tướng do tưởng sinh. Ví dụ, chúng ta coi quả táo là biểu tượng của sự kiến thức, nhưng thực tế, quả táo không chứa kiến thức, đó chỉ là một khái niệm do con người đặt ra.
“Hư Vọng” cũng có hai nghĩa tùy thuộc vào loại “tướng”:
- Hư vọng của thực tướng có nghĩa là vô thường, sinh diệt, và giả hợp. Ví dụ, quả táo có thể chín, rồi mục đi, biến đổi từng ngày, nên tuy thực tướng có tồn tại nhưng không bền vững.
- Hư vọng của tướng do tưởng sinh thuộc về tâm lý không phải là tướng tồn tại khách quan bên ngoài nên nó hoàn toàn hư ảo, huyễn vọng. Ví dụ, quả táo là biểu tượng của sự kiến thức chỉ là một khái niệm, không có thực tế ngoài đời.
Vậy, câu “Phàm sở hữu tướng, giai thị hư vọng” muốn nói rằng, mọi sự vật, dù có hình thức thật sự hay do tưởng tượng, đều không có sự tồn tại vĩnh cửu, không thể giữ nguyên vẹn mãi mãi. Đây là một trong những lý thuyết trọng yếu của Phật giáo, nhằm giúp con người nhận ra sự thay đổi không ngừng của cuộc sống, từ đó không luyến lưu, không si mê, và biết tận dụng tốt từng khoảnh khắc hiện tại.
ChuaPhuocQuang.com
CHÙA PHƯỚC QUANG 