Lý do gọi ngũ uẩn ở phàm phu và ngũ ấm ở bậc Thánh

• Phàm phu:
  • Ngũ uẩn: Do còn chấp trước vào bản ngã, phàm phu thường nhìn nhận mọi thứ một cách sai lầm, méo mó. Họ cho rằng những yếu tố vật chất và tinh thần cấu thành con người là thực thể cố định, trường tồn.
• Bậc thánh:
  • Ngũ ấm: Nhờ trí tuệ giác ngộ, bậc thánh nhận thức rõ bản chất vô thường, vô ngã của mọi thứ. Họ hiểu rằng những yếu tố vật chất và tinh thần cấu thành con người chỉ là những hiện tượng tạm thời, không ngừng biến đổi.

Lý do:

• Sự chấp trước vào bản ngã:
  • Phàm phu: Do còn chấp trước vào bản ngã, phàm phu thường cho rằng mình là một thực thể riêng biệt, độc lập với thế giới xung quanh. Họ cho rằng những yếu tố vật chất và tinh thần cấu thành con người là thuộc về bản thân mình, là một phần của bản ngã. Do đó, ta gọi những yếu tố này là ngũ uẩn.
  • Bậc thánh: Nhờ trí tuệ giác ngộ, bậc thánh nhận thức rõ bản chất vô ngã của mọi thứ. Họ hiểu rằng con người chỉ là một tập hợp các yếu tố vật chất và tinh thần không ngừng biến đổi, không có bản ngã cố định. Do đó, ta gọi những yếu tố này là ngũ ấm.

• Nhận thức về bản chất:
  • Phàm phu: Do thiếu trí tuệ giác ngộ, phàm phu thường nhìn nhận mọi thứ một cách sai lầm, méo mó. Họ cho rằng những yếu tố vật chất và tinh thần cấu thành con người là thực thể cố định, trường tồn. Do đó, ta gọi những yếu tố này là ngũ uẩn.
  • Bậc thánh: Nhờ trí tuệ giác ngộ, bậc thánh nhận thức rõ bản chất vô thường, vô ngã của mọi thứ. Họ hiểu rằng những yếu tố vật chất và tinh thần cấu thành con người chỉ là những hiện tượng tạm thời, không ngừng biến đổi. Do đó, ta gọi những yếu tố này là ngũ ấm.

Ví dụ:

• Phàm phu: Khi nhìn thấy một bông hoa, phàm phu có thể cho rằng bông hoa là một thực thể đẹp đẽ, hoàn hảo và thuộc về mình. Họ có thể hái bông hoa về nhà để trang trí hoặc ngửi hoa để cảm nhận hương thơm. Do chấp trước vào vẻ đẹp của bông hoa.
• Bậc thánh: Khi nhìn thấy một bông hoa, bậc thánh nhận thức rằng bông hoa chỉ là một tập hợp các yếu tố vật chất và tinh thần không ngừng biến đổi. Họ hiểu rằng vẻ đẹp của bông hoa chỉ là tạm thời, không có gì là trường tồn.

Sự khác biệt giữa ngũ uẩn và ngũ ấm thể hiện sự khác biệt về nhận thức giữa phàm phu và bậc thánh. Phàm phu còn chấp trước vào bản ngã và nhìn nhận mọi thứ một cách sai lầm, méo mó. Bậc thánh đã giác ngộ bản chất vô thường, vô ngã của mọi thứ và nhìn nhận mọi thứ một cách đúng đắn, sáng suốt. Việc hiểu rõ sự khác biệt này giúp ta có thêm kiến thức về Phật giáo và con đường giác ngộ.

chuaphuocquang.com