Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. Kính chào quý vị. Hôm nay, chúng ta có duyên lành được học cùng nhau về sáu điều cần thực hành để có một đời sống an lạc. Đây là những lời dạy rất thiết thực cho những ai mong muốn tu tập hướng đến sự an lạc, bởi vì an lạc không đến từ sự mong cầu suông mà phải được xây dựng từ sự thực hành đúng theo Chánh Pháp.
** Điều 1: Đừng Để Lời Nói Của Người Khác Tàn Phá Sự Bình An Của Chúng Ta **
Chúng ta thường có xu hướng bị ảnh hưởng bởi lời nói của người khác, để những lời khen chê làm xáo trộn tâm tư. Thiền sư Ajahn Chah đã dạy một câu rất hay: “Càng nghe nhiều, càng phiền não; càng phiền não, càng muốn nghe nhiều.” Đó là một vòng luẩn quẩn. Để thoát khỏi vòng luẩn quẩn này, chúng ta cần học cách chọn lọc những gì mình nghe.
Khi có ai đó nói về chúng ta, hãy quan sát tâm của chính mình và tự hỏi: Lời nói đó có tác dụng gì? Nếu đó là lời khuyên chân thành, lời dạy bảo đúng đắn từ Phật pháp hay từ các bậc Thánh hiền, thì chúng ta nên lắng nghe và suy ngẫm. Nhưng nếu đó chỉ là những lời nói vô ích, những lời lẽ tiêu cực, chúng ta nên bỏ qua, không để chúng ảnh hưởng đến sự bình an trong tâm hồn. Hãy tập không nghe những điều không cần thiết. Đến một ngày, dù ai nói gì, chúng ta vẫn giữ được tâm bình thản, không bị dao động. Rồi sẽ đến lúc, khi chúng ta nằm xuống lòng đất, không còn ai có thể làm ta đau khổ nữa. Vậy thì tại sao ta lại phải khổ đau vì những lời nói nhất thời?
** Điều 2: Nhìn Vào Những Điều Tốt Đẹp Trong Mỗi Người Và Mỗi Sự Vật **
Hãy tập nhìn vào những điều tốt đẹp trong mỗi người và trong mỗi sự vật. Ông bà ta có câu: “Nhân vô thập toàn,” nghĩa là con người không ai hoàn hảo cả. Mỗi người đều có những điểm tốt và những điểm chưa tốt. Nếu chúng ta chỉ chăm chăm nhìn vào những lỗi lầm, khuyết điểm của người khác, tâm chúng ta sẽ chất chứa đầy phiền não, oán hận. Thay vào đó, hãy tập trung vào những điều tốt đẹp, những điểm đáng học hỏi ở người khác. Khi nhìn vào điều tốt đẹp, tâm ta sẽ trở nên thiện lành, an vui. Ngược lại, nếu chỉ nhìn vào những khuyết điểm, tâm ta sẽ trở nên bất thiện, tự mình làm khổ chính mình.
** Điều 3: Yêu Sự Yên Lặng Và Tĩnh Lặng **
Hãy trân trọng và yêu thích sự yên lặng và tĩnh lặng. Sự yên lặng giúp tâm chúng ta tĩnh tại, tránh xa khỏi những ồn ào, xao động của thế giới bên ngoài. Khi tâm yên lặng, chúng ta sẽ nhìn nhận mọi người và mọi sự vật một cách khách quan, tốt đẹp hơn. Hãy tập chú ý vào hơi thở của mình, thở vào, thở ra, quan sát từng nhịp thở. Đây là một phương pháp thiền định đơn giản nhưng hiệu quả, giúp tâm được an lạc. Khi tâm an lạc, chúng ta sẽ thấy thế giới xung quanh cũng trở nên tươi đẹp hơn.
** Điều 4: An Trú Trong Hiện Tại **
An trú trong hiện tại là một yếu tố vô cùng quan trọng để đạt được sự an lạc. Hãy buông bỏ những gì đã qua, không hối tiếc về quá khứ, và cũng đừng lo lắng về tương lai chưa đến. Hãy tập trung vào giây phút hiện tại, sống trọn vẹn với những gì đang diễn ra. Hãy tập trung vào hơi thở, vào những hoạt động mình đang làm. Khi chúng ta sống trong hiện tại, tâm sẽ không còn bị chi phối bởi những vọng tưởng, lo âu, và sẽ được an lạc.
** Điều 5: Không Để Lời Nói Vô Nghĩa Chi Phối Tâm Trí **
Đừng để những lời nói vô nghĩa, những lời nói tiêu cực chi phối tâm trí của bạn. Khi ai đó nói ra những lời lẽ sân hận, họ đang “phun lửa” vào không gian. Chúng ta không cần thiết phải đón nhận những “ngọn lửa” đó. Kinh Phật dạy về “thu thúc lục căn,” nghĩa là hạn chế tiếp xúc với những cảnh sắc, âm thanh không lành mạnh. Hãy thu thúc mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý của mình để giữ gìn sự bình yên trong tâm hồn.
** Điều 6: Tự Tu Tập Và Rèn Luyện Bản Thân **
Tự tu tập và rèn luyện bản thân là điều cuối cùng nhưng cũng là điều quan trọng nhất. “Khéo tu thì nổi, vụng tu thì chìm.” Mỗi người đều phải tự lo tu tập cho chính mình, vì khi nhắm mắt xuôi tay, chỉ có nghiệp lực mới là thứ dẫn dắt chúng ta đi tiếp, chứ không phải ai khác. Hãy cố gắng tạo nghiệp thiện (nghiệp trắng) để được dẫn dắt đến những cảnh giới tốt đẹp, tránh xa những nghiệp xấu (nghiệp đen). Chúng ta cần tự điều dưỡng tâm mình, làm cho tâm an lạc và lan tỏa sự an lạc đó đến với mọi người xung quanh. Đức Phật được tôn xưng là “Tối thượng y vương,” bậc thầy chữa trị mọi bệnh tật, đặc biệt là bệnh tâm. Là đệ tử của Ngài, chúng ta ít nhất cũng phải là “y sĩ” của chính mình, biết tự chữa trị những phiền não, sân hận, tham lam, si mê để sống một đời an lạc.
✨ Kết luận:
Để có được một cuộc sống an lạc thực sự, chúng ta cần thực hành sáu điều trên một cách chân thành và liên tục. Đó là: không để lời nói của người khác làm phiền não, nhìn vào những điều tốt đẹp trong mỗi người và mỗi sự vật, yêu sự yên lặng và tĩnh lặng, an trú trong hiện tại, không để lời nói vô nghĩa chi phối tâm trí, và quan trọng nhất là tự tu tập và rèn luyện bản thân. Kính chúc quý vị luôn an lạc và tinh tấn trên con đường tu tập. Nam mô A Di Đà Phật.