NÓI GÌ VỚI NGƯỜI SẮP MẤT — HỘ NIỆM BẰNG TÂM TỈNH THỨC

Trong khoảnh khắc thiêng liêng và mong manh nhất của một đời người, lời nói và sự có mặt của chúng ta có sức mạnh vô cùng. Hộ niệm không phải là nghi lễ phức tạp, mà là nghệ thuật của sự buông bỏ và dẫn đường bằng tình thương. Bài kệ này là những lời chỉ dẫn dịu dàng, giúp ta biết cách nói và làm gì để người thân yêu có thể ra đi trong an nhiên và tỉnh thức.


Lời Khai Mở An Lòng

Hãy đến gần, thở cùng người, nói nhẹ:
“Việc nhà đã ổn, thân tâm cứ nghỉ,
Chết không là hết, chỉ đổi nương duyên.

Thân như chiếc bát đất xưa đã mẻ,
Bỏ cho rồi, tìm chiếc bát vàng hơn;
Thân đau nhăn nheo, đừng thêm luyến tiếc,
Nhẹ bàn tay, dìu ý thức sang bờ.


Gợi Hướng Đi Cho Tâm Thức

Nếu còn duyên thiện, gợi nhớ cõi lành:
“Cõi trời an ổn, học đạo dễ tiến,
Không hờn giận, không sợ, không tranh đấu,”
Nhưng nhớ rằng: còn hữu vẫn còn khổ.

Nhắc Tam Tướng: vô thường, khổ, vô ngã,
Quán Ngũ Uẩn: chỉ hợp rồi lại tan;
Đừng mong tái sanh như một chốn trốn,
Hãy khơi tác ý hướng thẳng Niết-bàn.


Hành Động & Lời Nói Cụ Thể

Hỏi thật dịu: “Con nói hay tụng nhé?
Muốn nghe ai, hay muốn lặng mà an?”
Nếu muốn nghỉ, giữ hơi thở chánh niệm:
“Vào biết vào… ra biết ra… bình an.”

Nếu muốn nghe, nói lời hiền và ngắn:
“Mẹ do nghiệp đến, nay cũng do nghiệp đi,
Đã là ảo ảnh, nào chi đáng sợ,
Bình tĩnh mà đi, đường thiện mở ra.

Cầm tay ấm, nhắc: “Đây là dọn nhà,
Bỏ áo cũ, đổi căn phòng sáng sủa;
Con ở kế bên, hít sâu thở chậm,
Không chi đáng sợ, có con dẫn đường.”


Tinh Thần Cốt Lõi Của Hộ Niệm

Xin đừng khóc, đừng ồn ào tụng lạ,
Người ngáp ngáp cần hiểu, chẳng cần rền;
Nói cho họ hiểu khác hẳn tụng đọc,
Hiểu mà buông, lòng mới thật an nhiên.

Giúp nhau sống buông, giúp nhau chết thoải,
Đó là hộ niệm đúng pháp Chánh chân:
Từ, Bi, Tĩnh, Tuệ làm đèn dẫn lối,
Thảnh thơi mà đi, ngay tại tâm này.