Trong muôn vàn cuộc tranh luận lớn nhỏ của cuộc đời, có một cuộc chiến thầm lặng nhất nhưng cũng khốc liệt nhất: cuộc chiến với tiếng nói “tôi đúng” ở trong đầu. Bài kệ này như một tấm gương, soi rọi vào “mồi lửa bản ngã” mà chúng ta thường né tránh, và chỉ ra con đường trở về sự an ổn thênh thang: con đường của sự buông bỏ.
Khi tâm chấp thủ, cái mình thích hóa “đúng”,
Điều mình ghét — dù đúng — vẫn bị mình bác bỏ.
Ta sửa nhà, sửa xe, sửa áo… rất gọn gàng,
Nhưng mồi lửa bản ngã, ít ai dám chữa.
Vì một tiếng canh gác thì thầm: “Tôi đúng”,
Khóa mắt ta trong chiếc lồng quan điểm.
Sửa bên ngoài dễ như thay một con ốc,
Sửa chấp bên trong, cần mở khóa cội nguồn.
Pháp thoại của thực tại nói rất rõ:
Không có gì là “của tôi” để mà ôm.
Vạn pháp tùy duyên, đến–đi như gió,
Nắm chặt điều gì, điều ấy hóa khổ đau.
Tuệ quán không phải là vài ngày khởi động,
Mà là đường dài: từng hơi thở, từng bước chân.
Giọt nước rơi hoài còn xuyên qua đá,
Huống chi chánh niệm rơi mãi vào thói quen.
Hãy tập nhận biết: “Đây là chấp thủ.”
Đừng tranh biện với nó — chỉ thấy và buông.
Trở về thân–thọ–tâm–pháp đang hiện diện,
An trú biết–thấy, không thêm bớt một điều.
Mỗi lần “tôi đúng” nổi lên như sóng,
Hãy mỉm cười, hạ giọng cái tôi.
Hỏi khẽ: “Điều này có lợi lạc không?”
Rồi thở vào–ra, cho sóng tự lặng.
Buông không phải là bỏ đời, bỏ việc,
Mà là bỏ thói quen buộc việc vào “tôi”.
Làm hết lòng, không dính vào thành–bại,
Kết quả tùy duyên, tâm giữ sáng–nhà.
Kiên trì lặp lại: thấy–buông–trở về,
Nhờ định mà sâu, nhờ tuệ mà rõ.
Ngày qua ngày, lớp vảy chấp thủ mòn,
Ánh tự do lộ dần qua nụ cười.
Khi không còn phải chứng minh mình đúng,
Sự thật có chỗ để hiển bày.
Tâm nhẹ tênh, đời bớt vòng vo mệt,
An ổn hiện tiền — vì đã biết buông.
CHÙA PHƯỚC QUANG 